donderdag 24 januari 2008

TV: mediëring in relatie tot herinneren

Mediëring helpt met het echt of onecht maken van het verleden (Mellencamp, 1988). De val van de muur is voor veel mensen ‘echt’ geworden omdat het medium televisie in staat was de mensen in hun privé-omgeving te bereiken. De historische gebeurtenis kwam via de televisie hun huiskamers in en ging zo een rol ging spelen in het persoonlijke geheugen van de kijkers.

Het beeldmateriaal dat in de journaals werd getoond kan als bewijs functioneren dat het echt is gebeurd, maar ook maakt de mediëring via televisie de gebeurtenis echt doordat de kijkers het (semi-) live hebben gezien en hier een levendige herinnering aan hebben. Beide factoren spelen mee in het aanmerken van de gebeurtenis als memorabel. Veel nieuwslezers zetten dit gevoel in woorden om en kenmerkten de gebeurtenis meteen als een ‘historische dag.’ Dieuwertje Blok, destijds presentatrice van het Schooltv-weekjournaal opent de uitzending meteen met het grote nieuws, ze zegt zelf ook dat ze dit nieuws zo belangrijk vonden, dat het nog vóór het gebruikelijke ‘Goedemorgen’ werd vermeld.


Schooltv-weekjournaal (intro 1989)

Hoewel het openstellen van de grensovergangen of de val van de muur op dat moment (het ‘hier&nu’) gebeurde, er werd meteen een relatie gelegd met de gedenkwaardigheid van het moment (de herinnering later), want: ‘We mediate the real in relation to memory’ (Bolter & Grusin, 1999). De gedenkwaardigheid van het moment wordt ook benadrukt door de voice-overs, die al een invulling geven aan de ervaring, nog voordat de toeschouwer zelf zijn mening kan vormen. De opmerking van de verslaggever voor de Brandenburger Tor, dat de muur de functie van een gedenkteken of monument zal krijgen, geeft de kijker ook een hint om dit moment als een historische gebeurtenis in zijn of haar geheugen op te slaan. Deze uitspraken worden in beeld en geluid vastgelegd, wat de ervaring voor kijkers verlevendigt:

Recording the event through video, pictures, or a written account enhances its actual experience. Memory work involves the production of objects [...] with a double purpose: to document and communicate what happened. (Van Dijck, 2007: 5).

De mediëring van de val van de muur in televisiejournaals is dus niet alleen een middel om feiten over te brengen naar de kijker, maar functioneert ook als het aanmerken en vast leggen ervan als memorabel.

lees verder...

terug naar de inleiding

Geen opmerkingen: