Internet: Inleiding

Wanneer je op Google de zoekopdracht geeft: “val van de Berlijnse muur” levert dat het volgende resultaat op: circa 35.000 voor “val van de Berlijnse muur” (0,31 seconden). Wanneer we deze zoekopdracht in het Engels opgeven is het resultaat nog groter, namelijk 563.000 resultaten. Hieruit kunnen we de simpele conclusie trekken dat er genoeg informatie over deze gebeurtenis te vinden is op het Internet. Het eerste resultaat is Wikipedia. Andere resultaten zijn scholieren.com, kennisnet.nl, nieuwsdossier.nl, eo.nl, wereldoriëntatie.nl, news.bbc.co.uk, timesonline.co.uk. Ook veel sites met betrekking tot literatuur over de val van de muur worden er gevonden en daarnaast ook de populaire site YouTube.com.
Een eerste conclusie die we hieruit kunnen trekken is dat de informatie die we via Google vinden op het Internet met name een educatief of een journalistiek karakter heeft. Via de website van de Evangelische Omroep kunt u als internetgebruiker een aflevering bekijken van het programma Waar was u toen?.

Deze aflevering van Waar was u toen? over de val van de muur, werd uitgezonden op televisie, Nederland 2, dinsdag 24 juli 2007 om 22.44 uur. Mocht u deze aflevering gemist hebben omdat u bijvoorbeeld een avondje uit was, dan biedt deze site u de mogelijkheid de aflevering alsnog te bekijken. Waar u eerst afhankelijk was van uw videorecorder, kunt u nu in veel gevallen gemiste uitzendingen terug zien via Internet (dit geldt voor de publieke omroep). Internet zorgt er dus voor dat u minder afhankelijk bent van een bepaald tijdstip en laat u dus de keuze wanneer u deze aflevering alsnog wilt bekijken.

De website geeft de bezoeker ook de gelegenheid te reageren op de uitzending. Deze reacties vindt u op dezelfde pagina, onder de hyperlink naar de aflevering. Hier geeft iemand zijn persoonlijke visie op de politieke omstandigheden van de DDR en stelt dat er in de documentaire essentiële zaken ontbreken. Deze persoon sluit zijn relaas af met het volgende: “Ik heb geen zin in persoonlijke discussies. Mocht Knevel terug willen komen op mijn kritiek dan ben ik bereid daartoe.” Iemand anders laat het volgende bericht op de website achter:

Ik heb alles gezien wat er te zien viel die dag. Ik had het gevoel dat ik een bijzonder stuk geschiedenis meemaakte. In 1985 had ik Berlijn bezocht en was erg onder de indruk van de scheiding tussen Oost en West. Nu nog maken de beelden uit 1989 veel emoties los. Ik ben dan ook erg benieuwd naar deze documentaire.

Deze bezoeker zegt alles te hebben gezien wat er te zien viel de dag dat de muur viel. Hierdoor voelt deze bezoeker zich een getuige van de gebeurtenis, alsof deze het zelf heeft meegemaakt. Het feit dat mensen een gebeurtenis zo massaal volgen via de media is ook terug te zien bij de gebeurtenis op 11 september. Smelik gebruikt hiervoor de term mediagebeurtenis. (Plate, 2006: 7-8) Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de Vietnamoorlog. Deze werd door de Amerikanen masaal gevolgd via de televisie. Sturken gebruikt voor deze oorlog daarom de term televisionwar. Zij stelt dat de Amerikaanse bevolking getuige is van de oorlog omdat deze zo massaal via de televisie is gemedieerd, bekeken en ervaren (Sturken, 1997: 89). Deze voorbeelden geven aan dat media, in deze gevallen met name tv, een enorme invloed hebben op hetgeen we ons herinneren maar ook op de manier waarop we het herinneren. Zo bestaat de herinnering aan 11 september voornamelijk uit beelden. Met andere woorden: de media zijn verantwoordelijk voor de inhoud en de vorm van ons culturele geheugen.

Weer terug op de website van de e.o. heeft de bezoeker de gelegenheid om op de “reageer” hyperlink te klinken waarop een nieuw venster verschijnt en de bezoeker zijn commentaar (max. 250 woorden) kan achterlaten op de website. Naast deze reacties is er ook een hyperlink opgenomen waar men deze aflevering op dvd kan bestellen. Wanneer de bezoeker hier op klikt verschijnt er een nieuw venster, namelijk die van de “eo shop”. Ook zijn er twee links opgenomen naar andere websites met betrekking tot de val van de muur, namelijk een filmpje op YouTube (Reagan - Tear down this wall) en Wikipedia.





Deze website van de e.o. is maar een kleine website, met relatief weinig informatie. Toch laat dit voorbeeld al duidelijk zien op welke manieren de bezoeker de mogelijkheid krijgt om informatie te vinden over de val van de muur en om hier zelfs aan deel te nemen. Ook wordt de relatie tussen het Internet en de commercie verduidelijkt doordat de bezoeker een dvd kan kopen. Er wordt hierbij dus ingespeeld op de actieve houding van de bezoeker, daar het natuurlijk leuk is als meerdere mensen reageren op de uitzending. Er is hier dus sprake van een vorm van interactiviteit die kenmerkend is voor het internet (Bolter & Grusin, 1999: 28-29).

Dit eerste voorbeeld van de website van de e.o. dient als opstap naar mijn onderzoek. Hierin wordt er gekeken naar de manier waarop de val van de muur wordt gemedieerd op drie websites: een Nederlandse (Duitslandweb.nl), een Duitse (Chronikderwende.de) en een internationale website (YouTube.com). Het uitgangspunt hierbij is de manier waarop de herinnering aan de val van de muur tot stand komt en welke mediumeigen kwaliteiten van het internet hier een belangrijke rol bij spelen. Hieronder kunt u door klikken naar de analyses van de drie websites. In deze analyses zijn hyperlinks opgenomen naar korte omschrijvingen van de gebruikte termen en theorieën. Mocht u verder nog geïnteresseerd zijn in dit onderwerp dan kunt u hier klikken voor de bibliografie. Als u mee wilt discussiëren over dit onderwerp of uw mening wilt geven over deze weblog dan kunt u per onderwerp een reactie achterlaten.

Lees verder...

Een Nederlandse site: Duitslandweb
Een Duitse site: Chronik der Wende
Een internationale site: YouTube

Naar de conclusie